«Οι εργασίες αυτές, αν και λαμβάνουν χώρα εντός του πυκνοκατοικημένου αστικού ιστού, γίνονται χωρίς να χρησιμοποιούνται μέσα που να εμποδίζουν τη διασπορά της σκόνης των αποβλήτων των ψηγματοβολών, των υγρών αποβλήτων και της νέφωσης των υδροβολών, καθώς και των σταγονιδίων των χρωμάτων κατά τις βαφές, στην πόλη και στα νερά του λιμανιού», υπογραμμίζει σε έγγραφο του προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος τον περασμένο Δεκέμβριο το Παρατηρητήριο, αναφερόμενο, όπως τονίζεται στο κείμενο, στις «ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες ψηγματοβολών υδροβολών και χρωματισμών πλοίων, σε τεράστια κλίμακα» που πραγματοποιούνται στο λιμάνι της Σύρου «ανοικτά στην ατμόσφαιρα».
Λίγες γραμμές παρακάτω, το Παρατηρητήριο αναφέρει πως «ειδικά για τα αερομεταφερόμενα σωματίδια των αποβλήτων των ψηγματοβολών και των σταγονιδίων των χρωμάτων και των υφαλοχρωμάτων, τα οποία είναι άκρως επικίνδυνα για την υγεία, δεν υπάρχει μηχανισμός αποτροπής της διασποράς τους στις κατοικημένες περιοχές και της εισχώρησής τους στον ανθρώπινο οργανισμό (μέσω πολλαπλών οδών), με προφανείς καταστρεπτικές επιπτώσεις».
Ερώτηση για το ίδιο θέμα κατέθεσαν τον περασμένο Ιανουάριο και 26 Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ, οι βουλευτές υπογράμμισαν ότι από τη συζήτηση στο Κοινοβούλιο «φωτογραφήθηκε ως κύρια αιτία της ρύπανσης οι δραστηριότητες από τις γειτνιάζουσες ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες και, ειδικότερα, η χρήση ψηγματοβολών, υδροβολών και χρωματισμών πλοίων».
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος σχολίασε ότι ««στο λιμάνι της Σύρου υπάρχουν πάρα πολλές δραστηριότητες, οι οποίες ενδεχομένως θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε τέτοιες καταστάσεις». Άγνωστο ακόμη σε ποιες δραστηριότητες ακριβώς αναφερόταν.
Στην ίδια συζήτηση πάντως, αίσθηση προκάλεσε τόσο η θέση του Υφυπουργού, όσο και η στάση της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, σύμφωνα με τους οποίους δεν υφίσταται θεσμοθετημένο όριο βαρέων μετάλλων επί των θαλασσίων ιζημάτων στον βυθό.
Αναρωτιέται, λογικά, κανείς, άρα οποιοσδήποτε σε οποιοδήποτε μέρος της Ελλάδας μπορεί να θεωρήσει ότι έχει το δικαίωμα να ρυπαίνει «ελεύθερα»;
Μάλλον, όχι. Τουλάχιστον σε ότι αφορά τη συσσώρευση βαρέων μετάλλων στον βυθό, που οφείλεται σε ρυπογόνες δραστηριότητες, καθώς βάσει του Π.Δ. 55/98: «Απαγορεύεται η απόρριψη στις ακτές, στα λιμάνια και στα ελληνικά χωρικά ύδατα πετρελαίου, πετρελαιοειδών μιγμάτων, επιβλαβών ουσιών ή μιγμάτων αυτών και πάσης φύσεως αποβλήτων λυμάτων και απορριμμάτων από τα οποία μπορεί να προκληθεί ρύπανση της θάλασσας και των ακτών».
Πάντως, τόσο ο Κρίτων Αρσένης, όσο και οι υπογράφοντες βουλευτές του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης δέχτηκαν κριτική από μέλη, αλλά και σύσσωμο το Εργοστασιακό Σωματείο Ναυπηγείων Σύρου.
Ο μεν βουλευτής του ΜέΡΑ25 αποτέλεσε πρόσωπο αναφοράς σε ανάρτηση του Προέδρου του Σωματείου, κ. Αντώνη Χατζαντώνη στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Ενώ, σε ό, τι αφορά τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, αυτή τη φορά ήταν το Εργοστασιακό Σωματείο Ναυπηγείων Σύρου που εξέδωσε ανακοίνωση- απάντηση, μάλιστα σε αιχμηρό ύφος, προς τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Συρμαλένιο, ο οποίος είχε την πρωτοβουλία κατάθεσης της ερώτησης. Στο Σωματείο απάντησε ο κ. Συρμαλένιος, τονίζοντας ότι η επένδυση έγινε επί κυβέρνησης Σύριζα («ξεχνάτε ποια κυβέρνηση έδωσε το πράσινο φως και προχώρησε όλη τη διαδικασία για να αναλάβει το ναυπηγείο η νέα του ιδιοκτησία;») και ακολούθησε και νέα τοποθέτηση του Σωματείου στην οποία συνεχίστηκαν οι υψηλοί τόνοι της αντιπαράθεσης («Αυτοί που αγκαλιάσατε, εξυβρίζουν όλους τους Συριανούς πολίτες του νησιού και έφτιαξαν έναν σύλλογο που με πρόφαση της προστασία του περιβάλλοντος, μοναδικό σκοπό έχουν, το κλείσιμο του Ναυπηγείου»).
Στην πρώτη ανακοίνωση του Σωματείου τονίζονταν, μεταξύ άλλων, πως πρόκειται για έναν σύλλογο- σ.σ. το ΠΠΠΣ- που «αποτελείται από 170 ανθρώπους εκ των οποίων οι 120 είναι Μη Συριανοί και τους ενοχλούν τα πάντα στο νησί», ο οποίος «δεν έκανε δεκτές 2 ½ χιλιάδες αιτήσεις εγγραφής Συριανών πολιτών και λειτουργεί αυθαίρετα».
Σε σχετική απάντηση που εξέδωσε το ΠΠΠΣ στις 9/3/2021 προς την Νομική Υπηρεσία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου (ορθή επανάληψη της 24/3/2021), εκτός του ότι ζητούνταν η γνωστοποίηση των διατάξεων που όριζαν την Περιφέρεια ως «εποπτεύουσα αρχή των σωματείων που επιδιώκουν σκοπούς συναφείς με την προστασία του περιβάλλοντος», γινόταν λόγος για «κίνηση μαζικής συλλογής υπογραφών» που «οργανώθηκε από τους διοικούντες το εργοστασιακό σωματείο του Νεωρίου, επειδή αισθάνθηκαν ότι θα απειληθεί το ναυπηγείο αν ο υπό σύσταση τότε σύλλογος (…) κινηθεί, όπως διαφαίνονταν, διεκδικώντας την τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας κατά τη λειτουργία της επιχείρησης». «Αυτό βέβαια», σύμφωνα με την απάντηση του Παρατηρητηρίου, «αποτελούσε οξύμωρο διότι οι εμπνευστές της ήταν οι ίδιοι που υποστήριζαν ότι το ναυπηγείο λειτουργούσε «περιβαλλοντικά εναρμονισμένο» ». Στο ίδιο κείμενο απαντώνται οι λόγοι για τους οποίους το ΠΠΠΣ δεν έκανε δεκτή την «Αίτηση- εγγραφής- Δήλωση» του Αντωνίου Χατζαντώνη, προέδρου του εργοστασιακού σωματείου του Νεωρίου καθώς και των υπολοίπων αιτούντων (συνολικά 2019), με την οποία, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο, καλούνταν στην εγγραφή απάντων των αιτούντων ως μέλη του υπό ίδρυση – τότε- περιβαλλοντικού συλλόγου. Μάλιστα, εντύπωση προκαλεί η έμμεση μομφή από πλευράς του Παρατηρητηρίου ότι μεταξύ των υπογραφών που συνελέγησαν «υπήρχαν αρκετές που η ομοιότητά τους δημιουργούσε ισχυρή υποψία πλαστογραφίας» (σελ. 5- σημείο Η ).
Δύο μέρες αργότερα, σε Δελτίο Τύπου, το Εργοστασιακό Σωματείο Νεωρίου ανέφερε πως το Παρατηρητήριο «συνεχίζει την συνήθη τακτική του να προσπαθεί με ψεύτικες κατηγορίες να διαστρεβλώνει την αλήθεια». Στο ίδιο ΔΤ, το Σωματείο ζητούσε από το ΠΠΠΣ να ενημερώσει μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του τους Συριανούς πολίτες για τις ώρες και τις ημέρες που ο Σύλλογος θα μπορεί να δεχθεί τον μεγάλο, όπως αναφέρει η ανακοίνωση, αριθμό πολιτών που «αυτοβούλως και ελεύθεροι» θα μπορούν να εγγράφονται στο ΠΠΠΣ. Εδώ σημειώνουμε ότι, σύμφωνα με πηγές του ΠΠΠΣ, τα τοπικά μέσα ενημέρωσης δεν δημοσίευαν τα δελτία τύπου του Παρατηρητηρίου όπου δίνονταν οι σχετικές επεξηγήσεις αλλά μόνο τις θέσεις του εργοστασιακού σωματείου. Έτσι, τεχνηέντως, επισημαίνουν στο «Κ» οι ίδιες πηγές, παρουσιάζονταν η εικόνα μιας διαμάχης που είχε μόνο έναν ομιλητή και η θέση του Παρατηρητηρίου δεν δημοσιοποιούνταν.
Στο σημείο αυτό, να θυμίσουμε ότι θέση για το θέμα της ρύπανσης πήραν κι άλλα πολιτικά πρόσωπα.
Τον περασμένο Φλεβάρη ο Αντώνης Γάκης, διδάκτωρ περιβάλλοντος, υποψήφιος βουλευτής Κυκλάδων με τον Σύριζα Προοδευτική Συμμαχία στις εκλογές του 2019 και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ Π.Σ. σε σχετική ερώτηση στα πλαίσια συνέντευξής του στο «Αigaio News», χαρακτήρισε «περίεργη» τη στάση του κ. Αρσένη, ενώ τον κατηγόρησε ότι «διχάζει και διαίρει την κοινωνία της Σύρου χωρίς την επαρκή επιστημονική τεκμηρίωση που αρμόζει σε ένα τόσο σοβαρό ζήτημα και χωρίς επίσημη – αναγνωρισμένη μελέτη κάποιου κρατικού ή πιστοποιημένου φορέα που να έχει δημοσιευθεί επίσημα ή σε κάποιο άλλο επιστημονικό συνέδριο ή μέσο».
Για να λάβει απάντηση από τον κ. Αρσένη, ο οποίος σε δελτίου Τύπου του αναφέρει ότι «μετά και τις δηλώσεις του κ. Γάκη (…) προκύπτει ένα μείζον πολιτικό ζήτημα», διερωτώμενος παράλληλα: «Ποια είναι η επίσημη θέση του ΣΥΡΙΖΑ για το ζήτημα. Είναι υπέρ της διερεύνησης ή της συγκάλυψης της ρύπανσης;». Επιπρόσθετα, ο βουλευτής υπογράμμισε το γεγονός ότι κατόπιν της ερώτησης της 25ης Σεπτεμβρίου 2020, «ο κύριος Χατζηδάκης ανέφερε ότι συντάχθηκε από το ΕΛΚΕΘΕ πρόταση για τη μελέτη ρυπαντικού φορτίου και για την εκτίμηση πιθανών πηγών ρύπανσης στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή. Η πρόταση αυτή –είπε χαρακτηριστικά- ευθυγραμμίζεται με αυτό που έχει προτείνει το υπουργείο δηλαδή να γίνει συνολική μελέτη με συλλογή δειγμάτων από όλη την έκταση του λιμένα». Συνεπώς, σύμφωνα πάντα με την πλευρά του βουλευτή, «για το αρμόδιο Υπουργείο το πρόβλημα με τους αυξημένους ρύπους υπάρχει και είναι ‘τεκμηριωμένο’».
Σε επικοινωνία μας με τη Στυλιανή Νομικού, γραμματέα του Παρατηρητηρίου, μας επεσήμανε ότι: «Είναι εξαιρετικά σημαντικό να γίνει σαφές ότι η δραστηριότητα του Παρατηρητηρίου δεν εξαντλείται στο θέμα της ύπαρξης ή όχι βαρέων μετάλλων, όπως τεχνηέντως παρουσιάζεται. Ίσως η υπόθεση να προχωρά με πολύ αργούς ρυθμούς, όμως κάποια στιγμή θα γίνει αυτή η πολυσυζητημένη μελέτη κι αν τα αποτελέσματα αυτής δείξουν ότι υπάρχει ανάγκη απορρύπανσης, κι αυτό ακόμα θα γίνει. Είναι επίσης προφανές, ότι αν τελικά αποδειχθεί ότι υπάρχει εκτεταμένη ρύπανση, αυτή θα έχει προκύψει μέσω μακροχρόνιας συσσώρευσης από διάφορες δραστηριότητες. Αυτό όμως που κυρίως ενδιαφέρει τα μέλη του συλλόγου μας, αλλά πιστεύουμε και μεγάλο μέρος της κοινωνίας, είναι το σήμερα. Μας ενδιαφέρει σήμερα να μην υπάρχει ενεργή ρυπαντική δραστηριότητα που απειλεί το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία. Μας ενδιαφέρει να είμαστε βέβαιοι ότι σήμερα γίνονται οι απαιτούμενοι έλεγχοι από τις αρμόδιες αρχές και τηρούνται οι περιβαλλοντικοί νόμοι».
Πάντως, για τα θέματα της ρύπανσης στη Σύρο έχουν κινητοποιηθεί, συνεργαζόμενοι με το Παρατηρητήριο, και άλλοι φορείς του νησιού το τελευταίο διάστημα, ζητώντας στοιχεία για την πιστοποίηση της τήρησης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Πιο συγκεκριμένα σε πρόσφατη κοινή ανακοίνωσή τους το Παρατηρητήριο, ο Ιατρικός Σύλλογος Κυκλάδων, ο Σύλλογος Μελετητών Μηχανικών Νομού Κυκλάδων, η Α’ ΕΛΜΕ Κυκλάδων και η Ένωση Γονέων Δήμου Σύρου Ερμούπολης αναφέρουν:
«Οι παραπάνω σύλλογοι θα θέλαμε να ενημερώσουμε τους πολίτες της Σύρου και όχι μόνο, ότι διαισθανόμενοι την ανάγκη της διασαφήνισης των ισχυουσών περιβαλλοντικών όρων, του βαθμού τήρησης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας καθώς και της επάρκειας της εποπτείας από τη μεριά της πολιτείας και των αρμοδίων ελεγκτικών υπηρεσιών, αποφασίσαμε να συνεργαστούμε και να αποστείλουμε σχετικά διερευνητικά αιτήματα προς τις αρμόδιες αρχές.
Σκοπός των αιτημάτων αυτών είναι να συγκεντρωθούν στοιχεία που θα πιστοποιούν ότι δεν υπάρχουν περιβαλλοντικές παραβάσεις θέτοντας σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία στο νησί μας και ότι οι επιθεωρήσεις από την πολιτεία είναι επαρκείς και δεν αφήνουν περιθώρια συστηματικών παραβάσεων. Με αυτές τις διαβεβαιώσεις και την συγκέντρωση των σχετικών αποδείξεων θα καθησυχάσουν οι κάτοικοι της Σύρου των οποίων η ανησυχία είναι πρόδηλη και αιτιολογημένη, για όσους ισχυρισμούς έχουν κατά καιρούς διατυπωθεί από επιχειρήσεις και ιδιώτες.
Όταν λάβουμε τις απαντήσεις των αρμοδίων θα προβούμε σε σχετική ενημέρωση για τα στοιχεία που θα συγκεντρωθούν και την επάρκεια τους.
Τα Διοικητικά Συμβούλια»
Είναι προφανές ότι το ζήτημα της ρύπανσης απασχολεί έντονα ένα σημαντικό κομμάτι της τοπικής κοινωνίας. «Ευχής έργον, να δοθούν σύντομα απαντήσεις», είναι το πάγιο αίτημα όσων ήρθαμε σε επαφή για το θέμα, που μας υπογράμμιζαν παράλληλα την αναγκαιότητα επίσπευσης της υλοποίησης της πρότασης του ΕΛΚΕΘΕ προς τις Αρχές.-
Αναδημοσίευση από το «Κοσμοδρόμιο», με την άδεια των συντακτών
