Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου 2023
Αγία Δόμνα
Έκτην συνάπτω ταις φρονίμοις παρθένοις,
Tην ψευδόμωρον Δόμναν εκτετμημένην.
Η Αγία Δόμνα ήταν Ιέρεια των ειδώλων επί Μαξιμιανού στη Νικομήδεια και συγκεκριμένα στον ναό του Δωδεκάθεου. Οι επιστολές του Αποστόλου Παύλου, άνοιξαν τα πνευματικά της μάτια και βαπτίστηκε χριστιανή, μαζί με τον υπηρέτη της Ινδή, από τον επίσκοπο Νικομήδειας Κύριλλο. Από τότε έκανε συνειδητή χριστιανική ζωή, μοιράζοντας στους φτωχούς ότι είχε από την περιουσία της, αλλά και ότι έπαιρνε από το παλάτι. Κάποτε όμως, το έμαθε αυτό ο αρχιυπηρέτης του παλατιού και όταν ήταν να τιμωρήσει τη Δόμνα, αυτή έκανε την τρελή και στάλθηκε στον επίσκοπο για θεραπεία. Έπειτα για να μη συλληφθεί, ντύθηκε ανδρικά και έθαβε τα λείψανα των μαρτύρων. Όταν όμως επέστρεψε ο Μαξιμιανός στη Νικομήδεια, ζήτησε τη Δόμνα και όταν έμαθε ότι έγινε χριστιανή, διέταξε να τη συλλάβουν. Επειδή όμως δεν την βρήκε, διέταξε τον γενικό φόνο των χριστιανών, μεταξύ των οποίων αναγνωρίστηκε και η Δόμνα και έτσι την αποκεφάλισαν. (Η μνήμη της επαναλαμβάνεται στις 3 Δεκεμβρίου).
Συναξαριακή πηγή, μαζί με την μνήμη της Αγίας Δόμνας, αναφέρει και τη μνήμη των Αγίων Θεοφιλής της Παρθένου και Αγάπης της Προεστώσας.
Άγιοι Δισμύριοι (20.000) μάρτυρες που κάηκαν στη Νικομήδεια
Ως προσφοραί σοι Σώτερ εξωπτημέναι,
Oι δισμύριοι του νεώ κείνται μέσον.
Aνέρας (ήτοι άνδρας) ογδοάτη κτάνεν εικάδι δισμυρίους πυρ.
Τον 4ο αιώνα μ.Χ., επί Διοκλητιανού και Μαξιμιανού, οι χριστιανοί της Νικομήδειας ήταν αρκετά πολυπληθείς. Ο επίσκοπος Άνθιμος, άνδρας άξιος και με αυταπάρνηση, κοπίαζε νύχτα - μέρα για τις ψυχές των πιστών. Η πρόοδος αυτή των χριστιανών κέντρισε το φθόνο των ειδωλολατρών αρχόντων και θέλησαν να εξοντώσουν τη χριστιανική Εκκλησία, προπάντων στα μεγαλύτερα και πολυπληθέστερα κέντρα της. Σχεδίασαν λοιπόν, ανήμερα Χριστούγεννα να κάνουν γενική σφαγή των χριστιανών της Νικομήδειας. Οι χριστιανοί είχαν μαζευτεί και πανηγύριζαν το κοσμοσωτήριο γεγονός της γεννήσεως του Χριστού. Ο επίσκοπος, μόλις πληροφορήθηκε ότι τους είχαν περικυκλώσει στρατός και όχλος ειδωλολατρών με όπλα και ρόπαλα, διέταξε να γίνει γρήγορα η κοινωνία των αχράντων Μυστηρίων. Έπειτα, βάπτισε τους κατηχουμένους, για να έχουν ασφαλή εφόδια στην αιώνια σωτηρία. Τότε οι ειδωλολάτρες έβαλαν φωτιά στο ναό, με αποτέλεσμα να καούν χιλιάδες πιστοί. Το τραγικό αυτό γεγονός, αντί να μειώσει τον αριθμό των μελών της Εκκλησίας, αντίθετα τον πολλαπλασίασε και χαλύβδωσε ακόμα περισσότερο το ηθικό των πιστών. Έτσι και στην περίπτωση αυτή αποδείχθηκε περίτρανα αυτό που είπε η κεφαλή της Εκκλησίας Ιησούς Χριστός: «και πύλαι άδου ου κατισχύσουσιν αυτής» (Ματθαίου, ιστ' 18). Ο θάνατος δηλαδή και οι οργανωμένες δυνάμεις του κακού, δε θα υπερισχύσουν, ούτε θα κατανικήσουν την Εκκλησία, που είναι αιώνια και αθάνατη.
(Συναξαριακή πηγή, μαζί με τη μνήμη των πιο πάνω Μαρτύρων, αναφέρει και τη μνήμη των Αγίων Δημοσθένους, Δημοκλέους και Δημοκρίτου. Η ύπαρξη όμως των Αγίων αυτών είναι αμφίβολη, διότι τα ονόματά τους καθώς και βιογραφικά στοιχεία γι' αυτούς δεν αναφέρονται από καμία Αγιολογική πηγή. Ίσως είναι οι ίδιοι και συγχέονται με τους ομώνυμους τους Μάρτυρες της 10ης Απριλίου).
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ήχος γ'. Θείας πίστεως.
Θείον στράτευμα, πόλις αγία, περιούσιος λαός Κυρίου, ανεδείχθητε δισμύριοι Μάρτυρες, τη γαρ αγάπη αυτού δροσιζόμενοι, δια πυρός τον αγώνα ηνύσατε. Αλλ' αιτήσασθε, ελέους σοφοί τον πρύτανιν, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
Οπτικοακουστικό Υλικό
Ακούστε το απολυτίκιο!
Ιωάννης Γαβριήλ Εϋνάρδος
Γαλλοελβετός τραπεζίτης, θερμός φιλέλληνας και πρωτοπόρος φωτογράφος. Γεννήθηκε στη Λυών της Γαλλίας το 1775...
Γαλλοελβετός τραπεζίτης, θερμός φιλέλληνας και πρωτοπόρος φωτογράφος. Ο Ιωάννης - Γαβριήλ Εϋνάρδος (Jean-Gabriel Eynard στα γαλλικά) γεννήθηκε στη Λυών της Γαλλίας στις 28 Δεκεμβρίου 1775. Η οικογένειά του, ήδη, από 1686 είχε γίνει δεκτή στους αριστοκρατικούς κύκλους της Γενεύης.
Ο Εϋνάρδος δημιούργησε σεβαστή περιουσία από τραπεζικές εργασίες στην Ιταλία. Το 1810 επιστρέφει στη Γενεύη και χτίζει ένα μέγαρο, όπου σήμερα στεγάζεται το Δημαρχείο της πόλης. Τον ίδιο χρόνο γνωρίζεται με τον Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος κατορθώνει να του εμφυσήσει την αγάπη για το δοκιμαζόμενο έθνος των Ελλήνων.
Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, ο Εϋνάρδος συγκεντρώνει χρήματα για την αγορά πολεμοφοδίων και μέσω των υψηλών γνωριμιών του προσπαθεί να επηρεάσει σημαντικές προσωπικότητες της Ευρώπης για το δίκαιο των ελληνικών θέσεων.
Μετά την Απελευθέρωση λειτουργεί ως άτυπος οικονομικός σύμβουλος του πρώτου Κυβερνήτη και φίλου του Ιωάννη Καποδίστρια. Τον πείθει να δώσει έμφαση στην ανάπτυξη της υπαίθρου, με την παροχή δωρεάν κεφαλαίων, αλλά και καλλιεργητικών δανείων στους αγρότες.
Όμως, οι τοκογλύφοι, που συγκέντρωναν τα χρηματικά κεφάλαια, δάνειζαν με τόκο ως και 50%. Ηταν, λοιπόν, αναγκαία η ίδρυση ενός τραπεζικού οργανισμού, που θα εκλογίκευε την Πίστη. Το 1828 και με κεφάλαια του Εϋνάρδου, τα οποία διαχειριζόταν ο έμπιστος συνεργάτης του Γεώργιος Σταύρου, ιδρύεται η Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα, που επέζησε μόλις 6 χρόνια.
Διάδοχο σχήμα της υπήρξε η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, που λειτούργησε το 1842 και σήμερα είναι η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας. Ο Εϋνάρδος υπήρξε από τους εμπνευστές της δημιουργίας της και ανακηρύχθηκε επίτιμος πρόεδρός της.
Οι υπηρεσίες του προς τη χώρα μας συνεχίστηκαν το 1847, όταν αντιμετώπισε με σθένος τις υπερβολικές απαιτήσεις των άγγλων τραπεζιτών για το δάνειο του 1832 προς την Ελλάδα. Πλήρωσε ο ίδιος μισό εκατομμύριο χρυσά φράγκα για να τους ικανοποιήσει.
Ο Εϋνάρδος υπήρξε από τους πρωτοπόρους της φωτογραφίας μετά την εφεύρεση της δαγεροτυπίας το 1839. Οι περισσότερες από τις δαγεροτυπίες του, μεταξύ 1842 και 1863, απαθανατίζουν οικογενειακές στιγμές, το μέγαρό του, τοπία, τους υπηρέτες του, καθώς και αρκετές αυτοπροσωπογραφίες του.
Πέθανε στις 5 Φεβρουαρίου 1863 στη Γενεύη. Προς τιμήν του, η Εθνική Τράπεζα έχει ονομάσει «Μέγαρο Εϋνάρδου» το κτίριο που στεγάζει το Μορφωτικό της Ίδρυμα (ΜΙΕΤ), στη συμβολή των οδών Αγίου Κωνσταντίνου και Μενάνδρου, στο κέντρο της Αθήνας. Το όνομά του έχει επίσης δοθεί σε δρόμο του Δήμου Αθηναίων.