Τρίτη 9 Ιανουαρίου 2024
Άγιος Πολύευκτος
Ὁ Πολύευκτος, οὗ πάθος τομὴ Λόγε,
Πολλῆς δι᾽ εὐχῆς, εἶχε σοῦ παθεῖν χάριν.
Ἀμφ' ἐνάτην Πολύευκτε τομὴ μέγα δῶκέ σου εὖχος.
Ο Άγιος Πολύευκτος έζησε κατά την εποχή των αυτοκρατόρων Δεκίου (249 - 251 μ.Χ.) και Ουαλεριανού (251 - 259 μ.Χ.) και ήταν στρατιωτικός. Υπήρξε ο πρώτος που μαρτύρησε για τον Χριστό στη Μελιτηνή της Αρμενίας, όπου εκτελούσε τα στρατιωτικά του καθήκοντα.
Όταν μεταξύ των ετών 253 - 256 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Ουλεριανός διέταξε σκληρό διωγμό κατά των Χριστιανών, ο Πολύευκτος δεν διστάζει να ομολογήσει την πίστη του στο στράτευμα. Όταν το πληροφορήθηκε ο αυτοκράτορας τον κάλεσε σε απολογία. Στον πεθερό του, που τον συμβουλεύει να πειθαρχήσει στην αυτοκρατορική προσταγή, ο Πολύευκτος του υπενθυμίζει ότι οφείλουμε να πειθαρχούμε στο Θεό παρά στους ανθρώπους. Δεν λυγίζει ακόμη και στις ικεσίες και τα δάκρυα της νεαρής συζύγου του, Παυλίνας. Παραμένει σταθερός στην πίστη του και αποκεφαλίζεται κερδίζοντας το στέφανο του μαρτυρίου.
Η Σύναξη του Αγίου Μάρτυρος Πολυεύκτου ετελείτο στο σεπτό ναό που ανήγειραν οι πιστοί στον τόπο του μαρτυρίου του, που έκειτο κοντά στην περιοχή του Φιλαδελφίου και του Ταύρου Κωνσταντινουπόλεως.
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Μυηθεῖς οὐρανόθεν εὐσέβειας τὴν ἔλλαμψιν, ὤφθης στρατιώτης γενναῖος, τοῦ Σωτῆρος Πολύευκτε καὶ ξίφει ἐκτμηθεῖς τὴν κεφαλήν, Μαρτύρων ἠριθμήθης τοὶς χοροίς, μεθ' ὧν πρέσβευε θεόφρον διὰ παντός, ὑπὲρ τῶν ἐκβοώντων σοῖ, δόξα τῷ δεδωκότι σοὶ ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ δωρουμένῳ διά σοῦ, πάσι τὰ κρείττονα.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’. Ταχύ προκατάλαβε
Ὁ Μάρτυς σου Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν· ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν ἔθραυσε καὶ δαιμόνων τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτοῦ ταῖς ἱκεσίαις Χριστέ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον
Τοῦ Σωτῆρος κλίναντος ἐν Ἰορδάνῃ, κεφαλήν ἐθλάσθησαν, αἱ τῶν δρακόντων κεφαλαί, τοῦ Πολυεύκτου ἡ κάρα δέ, ἀποτμηθεῖσα τόν δόλιον ᾔσχυνε.
Μεγαλυνάριον
Πολύευκτον χάριν ἐπιποθῶν, πολύευκτον πίστιν, προσελάβου ὡς νουνεχής· ὅθεν πολυεύκτου, τρυφῆς κατηξιώθης, Πολύευκτε τρισμάκαρ, ἀθλήσας ἄριστα.
Ὁ Οἶκος
Ἐν Ἰορδάνῃ ποταμῷ, ὁ Κτίστης τῶν ἁπάντων, τὴν κάραν ὑποκλίνας, τὸ Βάπτισμα λαμβάνει· καὶ τῶν δρακόντων κεφαλὰς ἀοράτως συνθλάσας, ῥώμην παρέσχε τοῖς βροτοῖς κατὰ τοῦ μεγαλόφρονος, τοῦ πρὶν ἐν Παραδείσῳ πτερνίσαντος τὸν Ἀδάμ, ἐν βρώσει τῇ τοῦ ξύλου, καὶ θανάτῳ ὑποβαλόντος αὐτὸν παρ᾽ ἐλπίδα. Διὸ ὁ ἀθλητὴς νῦν Πολύευκτος, κολακείαις γυναικὸς μὴ ὑποκύψας, ἤθλησε στερρῶς, προτείνας τὴν κάραν, ἥνπερ ἀποτμηθεῖσα, τὸν δόλιον ᾔσχυνε.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ὡς καλὸς στρατιώτης Χριστοῦ τοῦ πάντων Θεοῦ, ἐν τῇ χάριτι τούτου ἐνδυναμούμενος, ὅλον μετέθηκας σαυτόν, ἐν τῇ ἀγάπῃ αὐτοῦ, διὰ Νεάρχου τοῦ πιστοῦ, συστρατιώτου σου σοφέ· διὸ νομίμως ἀθλήσας, ἀξίως ἐστεφανώθης, παρὰ Κυρίου Μάρτυς Πολύευκτε.
Οπτικοακουστικό Υλικό
Παρθενομάρτυς Παρθένα η Εδεσσαία
Αγία της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας, η μνήμη της οποίας εορτάζεται στις 9 Ιανουαρίου.
Αγία της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας, η μνήμη της οποίας εορτάζεται στις 9 Ιανουαρίου.
Σύμφωνα με τους συναξαριστές, η Παρθένα καταγόταν από την Έδεσσα και γεννήθηκε κάπου στα μέσα του 14ου αιώνα. Ήταν κόρη του πρόκριτου της πόλης Πέτρου Κασιδιάρη και ζούσε βίο ασκητικό και σεμνό, όπως υπονοεί και το όνομά της.
Κατά το έτος 1375, τα τότε Βοδενά, που τα κατείχαν οι Σέρβοι του Στέφανου Δουσάν, πολιορκήθηκαν από τους Οθωμανούς Τούρκους. Ήταν η περίοδος που η Ρωμανία βρισκόταν σε παρακμή και έπνεε τα λοίσθια. Οι κάτοικοί της αμύνθηκαν σθεναρά και με ηρωισμό, ενθαρρυνόμενοι από τον ιερομόναχο Σεραφείμ, εφημέριο του μητροπολιτικού ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Οι Τούρκοι απογοητευμένοι από τη διαφαινόμενη αποτυχία τους σκέφτηκαν προς στιγμή να λύσουν την πολιορκία.
Και τότε ήλθε ως από μηχανής θεός ο πατέρας της Παρθένας. Ο άρχοντας της πόλης χρηματίστηκε από τους πολιορκητές και τους οδήγησε από μία μυστική δίοδο μέσα στην Έδεσσα στις 26 Δεκεμβρίου του 1375. Αμέσως, οι εισβολείς επιδόθηκαν σε σφαγές, διαρπαγές, ατιμώσεις και εξανδραποδισμό των κατοίκων της. Συνέλαβαν, μεταξύ άλλων, τον ιερομόναχο Σεραφείμ και μετά από σκληρά βασανιστήρια τον έπνιξαν στον μεγάλο καταρράκτη.
Το επόμενο βήμα του προδότη Κασιδιάρη ήταν να αλλαξοπιστήσει και να γίνει Μουσουλμάνος. Προσπάθησε, μάλιστα, να πείσει και την κόρη του να απαρνηθεί τον Χριστό. Όταν αυτή παρέμεινε σταθερή στην πίστη της, την παρέδωσε στον κατακτητή Πασά για να κοσμήσει το χαρέμι του, αφού πρώτα χειροδίκησε εναντίον της. Στη συνέχεια ανέλαβαν να τη «συνετίσουν» οι άνδρες του Πασά. Τη βασάνιζαν επί τρεις ημέρες και όταν αρνήθηκε για μια ακόμη φορά να αρνήθηκε να αλλαξοπιστήσει, την οδήγησαν ολόγυμνη σε ένα λόφο, όπου την έθαψαν ζωντανή.
Απολυτίκιον
Ο καταστροφικός σεισμός του 869 στην Κωνσταντινούπολη
Στις 9 Ιανουαρίου του 869 ισχυρός σεισμός έπληξε την Κωνσταντινούπολη, με αποτέλεσμα να προκληθούν σημαντικές καταστροφές και ανθρώπινα θύματα...
Στις 9 Ιανουαρίου του 869 ισχυρός σεισμός έπληξε την Κωνσταντινούπολη, με αποτέλεσμα να προκληθούν σημαντικές καταστροφές και ανθρώπινα θύματα. Την εποχή εκείνη στο θρόνο της Ρωμανίας βρισκόταν ο Βασίλειος Α' ο Μακεδών, ιδρυτής της Μακεδονικής Δυναστείας. Οι σεισμολόγοι στις μέρες μας υπολόγισαν ότι ο σεισμός ήταν μεγέθους 6,6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και εντάσεως 8 βαθμών της κλίμακας Μερκάλι.
Ο Έλληνας συγγραφέας Νικήτας Παφλαγών (περίπου 885 - μέσα του 10ου αι.) χαρακτήρισε τον σεισμό «φρικωδέστατο» και ανέφερε ότι πολλές εκκλησίες, φρούρια και σπίτια γκρεμίστηκαν, ενώ μεγάλος αριθμός ανθρώπων και ζώων σκοτώθηκε. Ο ναός της Αγίας Σοφίας ρηγματώθηκε σε πολλά μέρη, ενώ κατέπεσε ο μεγάλος τρούλος του ναού της Υπεραγίας Θεοτόκου εν τω Σίγματι.
Την ώρα εκείνη στο ναό ετελείτο θεία λειτουργία. Μεταξύ των παρευρισκομένων ήταν ο τρίχρονος Λέων, ο μετέπειτα αυτοκράτορας Λέων ΣΤ' ο Σοφός, που σώθηκε από τύχη αγαθή. Τον σεισμό φαίνεται να είχε προβλέψει ο Έλληνας λόγιος Λέων ο Μαθηματικός ή Φιλόσοφος (περίπου 790 - μετά το 869), ο οποίος διακρινόταν για τις αστρολογικές του προβλέψεις.
Το γεγονός του μεγάλου σεισμού της Κωνσταντινούπολης αναφέρεται και σε κώδικα της Εθνικής Βιβλιοθήκης των Παρισίων, αλλά με ημερομηνία 10 Ιανουαρίου.
Η μνήμη του σεισμού έχει περιληφθεί στο εορτολόγιο της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας και τιμάται κάθε χρόνο στις 9 Ιανουαρίου.
Πηγή
Η ρώσικη «Ματωμένη Κυριακή»
Πολύνεκρο περιστατικό, που έλαβε χώρα στην Αγία Πετρούπολη και οδήγησε στη φιλελεύθερη Επανάσταση του 1905.
Πολύνεκρο περιστατικό, που έλαβε χώρα στην Αγία Πετρούπολη και οδήγησε στη φιλελεύθερη Επανάσταση του 1905.
Από τον Δεκέμβριο του 1904 η εργατική τάξη της Ρωσίας βρισκόταν σε αναβρασμό. Με απεργίες στα μεγάλα βιομηχανικά κέντρα, που είχαν παραλύσει τη χώρα, ζητούσε καθιέρωση οκτάωρης ημερήσιας απασχόλησης, αυξήσεις μισθών, ενώ απαιτούσε από τον αυταρχικό τσάρο Νικόλαο Β' τον τερματισμό του Ρωσοϊαπωνικού Πολέμου και το δικαίωμα της καθολικής ψήφου.
Την Κυριακή 9 Ιανουαρίου 1905 (22 Ιανουαρίου με το νέο ημερολόγιο) ο ιερέας Γκεόργκι Γκαπόν οργάνωσε ένα μεγάλο συλλαλητήριο στην Αγία Πετρούπολη. Ηγείτο της «Συνέλευσης», ενός συνδικάτου εγκεκριμένου από την τσαρική αστυνομία, το οποίο συσπείρωνε κυρίως θρησκευόμενους εργάτες. Πάνω από 100.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν σε έξι σημεία της πόλης, με σκοπό να κατευθυνθούν στα Χειμερινά Ανάκτορα και να επιδώσουν τα αιτήματά τους στον τσάρο.
Η διαδήλωση ήταν ειρηνική. Ο πατέρας Γκαπόν και οι συνεργάτες του είχαν δημιουργήσει συνθήκες αποτελεσματικής περιφρούρησης για να μην παρεισφρήσουν αναρχικά στοιχεία, που είχαν έντονη παρουσία στα πολιτικά δρώμενα της τσαρικής Ρωσίας. Η αστυνομία φαινόταν να ελέγχει την κατάσταση, αφού επρόκειτο για ένα απολύτως ελεγχόμενο συλλαλητήριο.
Οι διαδηλωτές συν γυναιξί και τέκνοις προχώρησαν προς τα Χειμερινά Ανάκτορα, κρατώντας θρησκευτικά λάβαρα και τραγουδώντας εκκλησιαστικούς και πατριωτικούς ύμνους, όπως «Ο Θεός σώζοι τον Τσάρο». Είχαν την πεποίθηση ότι θα έβλεπαν τον αγαπημένο τους αφέντη για να του θέσουν τα αιτήματά τους και αυτός ως «καλός πατερούλης» θα έδινε τις αναγκαίες λύσεις.
Ο Νικόλαος Β' χαρακτήρισε το περιστατικό «οδυνηρό». Ο ίδιος απουσίαζε από το Παλάτι και η απόφαση για το αιματοκύλισμα φαίνεται ότι λήφθηκε από τον υπερβάλλοντα ζήλο κάποιου αξιωματικού. Όμως, το ανάθεμα θα πέσει πάνω στον Τσάρο, που θα χάσει την εμπιστοσύνη μεγάλων μαζών του λαού.
Αμέσως μετά το μακελειό στα Χειμερινά Ανάκτορα ξέσπασαν μεγάλες ταραχές στην Αγία Πετρούπολη, με εκτεταμένες καταστροφές και λεηλασίες. Οι εξελίξεις οδήγησαν στη λεγόμενη «Επανάσταση του 1905» και το φιλελεύθερο αλά ρωσικά πείραμα του πρωθυπουργού Πιοτρ Στολίπιν. Η αντίστροφη μέτρηση για την ανατροπή της ρωσικής μοναρχίας είχε αρχίσει.
Πηγή