Τρίτη 30 Απριλίου 2024

Έκτακτη Μουσική Τρίτη - Ειρήνη Παπά ~ Τὸν Νυμφῶνα Σου βλέπω




Κατὰ τὶς τρεῖς πρῶτες ἡμέρες τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος ψάλλεται μετὰ τὰ στιχηρὰ τῶν αἴνων καὶ τὰ ἀπόστιχα τὸ ἐξαποστειλάριο: «Τὸν νυμφῶνά σου βλέπω, Σωτήρ μου, κεκοσμημένον καὶ ἔνδυμα οὐκ ἔχω, ἵνα εἰσέλθω ἐν αὐτῷ· λάμπρυνόν μου τὴν στολὴν τῆς ψυχῆς, φωτοδότα, καὶ σῶσόν με». 

Ἤδη στὸν προφήτη Ὠσηὲ παρουσιάζεται ἡ σχέση τοῦ Θεοῦ μὲ τὸν ἄνθρωπο ὡς γάμος. Μὲ διάφορες εἰκόνες μᾶς παρουσίασε ὁ Κύριος τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Οἱ παραβολὲς τῶν βασιλικῶν γάμων εἰκονίζουν τὴν ἕνωση τοῦ πιστοῦ μὲ τὸν Χριστό. Ὁ ἀρραβῶνας γίνεται στὴν ἁγία Κολυμβήθρα μὲ τὸ Βάπτισμα. Τὸ Βάπτισμα εἶναι υἱοθεσία. Μὲ τὴν Θεία Κοινωνία ἐκχέει τὸ Αἷμα Του στὶς καρδιὲς ὅσων Τὸν μεταλαμβάνουν καὶ μὲ τὸν τρόπο αὐτὸν ἀνατέλλει μέσα τους τὴν δική Του ζωή (Ἁγίου Νικολάου Καβάσιλα, Περὶ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, Δ΄, 82). Ὁ γάμος θὰ ὁλοκληρωθῇ κατὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ. 

Ὁ Χριστὸς εἶναι ὁ Νυμφίος ποὺ ζητᾶ νὰ συνάψῃ γάμο μὲ τὴν ψυχὴ (τὴν νύμφη) τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Ὁ χῶρος ποὺ γίνεται αὐτὸς ὁ γάμος εἶναι ὁ Νυμφών. Ὁ νυμφὼν εἶναι ὁ νυφικὸς θάλαμος. Εἶναι προφανὲς ὅτι παράγεται ἀπὸ τὴν νύμφη καὶ τὴν κατάληξη -ων. Ἀνήκει στὰ περιεκτικὰ ὀνόματα, ποὺ σημαίνουν τόπο ὁ ὁποῖος περιέχει πολλὰ ἐξ ἐκείνων ποὺ δηλώνει τὸ πρωτότυπο: π.χ. ὁ παρθενών ἦταν τὸ ἰδιαίτερο διαμέρισμα στὸ σπίτι, ὅπου ἔμεναν ἀποκλειστικὰ τὰ κορίτσια τῆς οἰκογένειας.

Ὁ πιστὸς βλέπει τὸν νυμφῶνα «κεκοσμημένον». Τὸ ρῆμα «κοσμῶ» σημαίνει στολίζω καὶ τὸ μέσο «κοσμοῦμαι» εἶμαι ἔξοχος καὶ «κεκοσμημένος» εἶναι ὁ καταστόλιστος.  Κόσμος εἶναι τὸ στολίδι. Ἡ ἀρχικὴ σημασία τῆς λέξεως ἦταν «τάξη, ἁρμονία». Οἱ ἀρχαῖοι τὸν ὀνόμασαν ἔτσι λόγῳ τῆς τάξης καὶ τῆς ἁρμονίας ποὺ χαρακτηρίζει τὸ σύμπαν. 

Καταστόλιστος εἶναι ὁ νυμφῶνας τοῦ Χριστοῦ καὶ ὁ πιστὸς λόγῳ τῶν ἁμαρτιῶν του δὲν ἔχει καθαρὸ ἔνδυμα γιὰ νὰ εἰσέλθῃ στὸν νυφικὸ θάλαμο. Ὁ καθαρὸς χιτῶνας τοῦ βαπτίσματος λερώθηκε. Τὸ μόνο ποὺ ζητάει ἀπὸ μᾶς ὁ Θεὸς εἶναι νὰ μὴν φέρουμε στὶς ψυχές μας τίποτε ἀνθρώπινο, ἀλλὰ μόνον ὅσα ἀνήκουν στὸν Χριστό, καὶ μὲ αὐτὰ νὰ ἀπέλθουμε ἀπὸ τὴν ἐπίγειο ζωή. Αὐτὴν τὴν ἀρετὴ πρέπει νὰ ἐπιδείξουμε γιὰ νὰ εἰσέλθουμε στὸν Νυμφῶνα. Αὐτὴ εἶναι καὶ ἡ μόνη εἰσφορά μας γιὰ τὴν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν (ὅ.π. 79). Αὐτὴ εἶναι καὶ μόνη δική μας θυσία γιὰ Ἐκεῖνον ποὺ θυσιάστηκε γιὰ μᾶς. Ὅσο πιὸ πολὺ Τὸν ἀγαπᾶμε τόσο θὰ θυσιαζόμαστε γιὰ Ἐκεῖνον· «ἕνεκά σου θανατούμεθα ὅλην τὴν ἡμέραν, ἐλογίσθημεν ὡς πρόβατα σφαγῆς» (Ψαλ. 43,23 Ἐπειδὴ ὁ ἀλείπτης μας, ὁ προπονητής μας σὲ αὐτὸν τὸν ἀγῶνα, εἶναι ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός, Ἐκεῖνος ποὺ δημιούργησε καὶ χορηγεῖ τὸ φῶς, τὸν παρακαλοῦμε νὰ καθαρίσῃ τὴν στολή τῆς ψυχῆς μας:  «λάμπρυνόν μου τὴν στολὴν τῆς ψυχῆς, φωτοδότα, καὶ σῶσόν με». 


                                         Πηγή

 

Πηγή εικόνας (πάνω)

                                                                                            


Η Ειρήνη Παπά έψαλε το τροπάριο «Τὸν Νυμφῶνα Σου βλέπω», σε μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου, το οποίο και περιλαμβάνεται στον δίσκο «Ραψωδίες», που κυκλοφόρησε το 1987 (πηγή). 



Τὸν νυμφῶνά σου βλέπω,
Σωτήρ μου, κεκοσμημένον
καὶ ἔνδυμα οὐκ ἔχω,
ἵνα εἰσέλθω ἐν αὐτῷ·
λάμπρυνόν μου
τὴν στολὴν τῆς ψυχῆς,
φωτοδότα, καὶ σῶσόν με

Άγιος Ιάκωβος ο Απόστολος αδελφός Ιωάννου του Θεολόγου



Ὡς ἀμνὸς Ἰάκωβος ἀχθεὶς ἐσφάγη,
Τῆς εὐσεβείας μηρυκίζων τοὺς λόγους.
Κτεῖνε, μάχαιρα φόνου, Ἰάκωβον ἑνὶ τριακοστῇ.


Λειτουργικά κείμενα

Μεγάλη Τρίτη - Των Δέκα Παρθένων


Τρίτη μεγίστη Παρθένους δέκα φέρει,
Νίκην φερούσας ἀδεκάστου Δεσπότου.


Λειτουργικά κείμενα

Οπτικοακουστικό Υλικό

                    Πηγή