Παγκόσμια Ημέρα Φωτογραφίας – 19 Αυγούστου

 Σύνταξη: Βλάσης Κομνηνός

Μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης, καταγραφής και αποτύπωσης εδώ και σχεδόν δύο αιώνες, με εφαρμογή στις τέχνες, τις επιστήμες, τα οπτικοακουστικά μέσα και την επικοινωνία, η τέχνη της φωτογραφίας έχει αναπτύξει μία ξεχωριστή παγκόσμια γλώσσα. Η 19η Αυγούστου καθιερώθηκε το 2010 ως Παγκόσμια Ημέρα Φωτογραφίας με στόχο να παροτρυνθούν φωτογράφοι διεθνώς, ώστε να μοιραστούν μέσω του διαδικτύου μια φωτογραφία του κόσμου τους, να επικοινωνήσουν δηλαδή μέσω της τέχνης της φωτογραφίας. Αφορμή για την επιλογή της συγκεκριμένης ημέρας υπήρξε η εφεύρεση της νταγκεροτυπίας (daguerreotype), μια φωτογραφική διαδικασία η οποία αναπτύχθηκε από τους Γάλλους Louis Daguerre και Joseph Nicephore Niepce το 1837. Στις 9 Ιανουαρίου 1839 η Γαλλική Ακαδημία Επιστημών δημοσίευσε επίσημα τη διαδικασία της νταγκεροτυπίας και στις 19 Αυγούστου του ίδιου έτους η Γαλλική κυβέρνηση αγόρασε το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και παρουσίασε την εφεύρεση ως ένα δώρο στον κόσμο, ελεύθερο δικαιωμάτων. Η νταγκεροτυπία ήταν η εξέλιξη της ηλιογραφίας και πρόδρομος της φωτογραφικής εμφάνισης όπως αυτή εξελίχθηκε και καθιερώθηκε μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, με ορόσημο την αντικατάσταση της φωτογραφικής πλάκας με το φιλμ από τον George Eastman το 1884. Το Αρχείο της ΕΡΤ στο πλαίσιο του εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Φωτογραφίας ψηφιοποίησε και παρουσιάζει την εκπομπή:

ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

(video)

Το συγκεκριμένο επεισόδιο της σειράς Παρασκήνιο σε σκηνοθεσία Δημήτρη Δημογεροντάκη και παραγωγής 1981 ασχολείται με την καλλιτεχνική φωτογραφία και παρουσιάζει μερικούς από τους πλέον σημαντικούς Έλληνες φωτογράφους οι οποίοι μιλούν για τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν τη φωτογραφία, τη θεματολογία τους, τη σχέση της τέχνης με την τεχνική, αλλά και την σημασία που έχει η φωτογραφία για τους ίδιους. Παρακολουθούμε πλάνα σε σκοτεινό θάλαμο και τη διαδικασία εμφάνισης φωτογραφιών από τον φωτογράφο Στέφανο Πάσχο. Ο φωτογράφος, Θανάσης Τσαγκρής, ετοιμάζει τον φωτογραφικό εξοπλισμό του και περιγράφει τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει τη φωτογραφία και τα θέματα που τον ενδιαφέρουν λόγω των εμπειριών που τον καθόρισαν ως άνθρωπο. Ο φωτογράφος Κώστας Μπαλάφας περιγράφει πώς ξεκίνησε να ασχολείται και τις διαφορετικές μηχανές που χρησιμοποίησε, μιλάει για τη σημασία της τέχνης της φωτογραφίας ως πανανθρώπινη γλώσσα. Η φωτογράφος Νίκη Τυπάλδου, δοκιμάζει να τραβήξει φωτογραφίες με θέμα ηλικιωμένους άνδρες σε καφενείο και στη συνέχεια μιλάει για την φωτογραφία ως μέσο έκφρασης, για την έννοια της εικόνας και τα θέματα που επιλέγει η ίδια. Ο φωτογράφος Γιώργος Δεπόλλας μέσα σε θάλαμο εμφάνισης μιλάει για τη θεματική μιας σειράς φωτογραφιών του για τον άνθρωπο μέσα στο περιβάλλον του και ειδικά για την κατηγορία των μη προνομιούχων ανθρώπων σε στιγμές περισυλλογής. Επίσης μιλάει για τη μαγεία της φωτογραφίας ως δυνατότητα να επιλέξει ο φωτογράφος την κατάλληλη στιγμή και να σταματήσει το χρόνο. Ακολουθούν πλάνα από έκθεση φωτογραφίας και η εκπομπή κλείνει με πλάνα από φωτογράφιση του φωτογράφου Στέφανου Πάσχου με το μοντέλο, Μάρτζη Δρακοπούλου.  Κατά τη διάρκεια της εκπομπής μεσολαβούν πλάνα με λεπτομέρειες από το έργο του κάθε φωτογράφου.

Πρώτη τηλεοπτική προβολή: 11 Φεβρουαρίου 1981

Σκηνοθεσία: Δημήτρης Δημογεροντάκης

Ρεπορτάζ: Σπύρος Βέργος

Το πρωτότυπο φιλμ 16mm συντηρήθηκε, ψηφιοποιήθηκε και αποκαταστάθηκε στα εργαστήρια του Αρχείου της ΕΡΤ με τον νέο εξοπλισμό και τις υποδομές που πλέον διαθέτει (film scanner, color correction).

Δείτε περισσότερα στο http://archive.ert.gr

Πηγή