Νέα εμπόδια στην επιστροφή στη συμφωνία του 2015 θέτουν στο Ιράν οι ΗΠΑ, με τον έκτο γύρο έμμεσων διαπραγματεύσεων ante portas, στη Βιέννη.

Αν και η αρχική πρόθεση, με την έναρξη των νέων συνομιλιών για το Κοινό Συνολικό Σχέδιο Δράσης (ΚΣΣΔ, Joint Comprehensive Plan of Action, JCPOA) και στόχο, θεωρητικώς, την πλήρη αποκατάσταση του στα πλαίσια του 2015, ήταν να υπάρξει συμφωνία μέχρι τα τέλη Μαΐου, είναι εμφανές, ενώ κλείνει το πρώτο δεκαήμερο του Ιουνίου, ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν πρόθεση να προχωρήσουν ομαλά, χωρίς νέες απαιτήσεις, στην αποκατάσταση της συμφωνίας.

Χθες, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονυ Μπλίνκεν, καταθέτοντας στην αρμόδια επιτροπή της αμερικάνικης Γερουσίας, ανέφερε ότι «εκατοντάδες» από τις κυρώσεις που έχουν επιβάλει οι ΗΠΑ στο Ιράν θα παραμείνουν, ακόμη κι αν η συμφωνία επιτευχθεί. Ωστόσο, όπως είναι γνωστό, το Ιράν έχει θέσει ως προαπαιτούμενο την άρση των κυρώσεων, ειδικά όσων ασφυκτικών και δολοφονικών κυρώσεων επιβλήθηκαν από την κυβέρνηση Τραμπ, όταν αυτή αποχώρησε μονομερώς από τη συμφωνία το 2018. 

Ο Μπλίνκεν ανέφερε, συγκεκριμένα, ότι στόχος των ΗΠΑ είναι να αρθούν μόνον «οι κυρώσεις που έρχονται σε αντίθεση με τη συμφωνία του 2015», και ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει πρόθεση να αρθούν όλες οι κυρώσεις που επέβαλε η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ. «Προβλέπω ότι, ακόμη και αν υπάρξει επιστροφή στη συμμόρφωση στη συμφωνία, εκατοντάδες κυρώσεις θα παραμείνουν σε ισχύ, και μεταξύ αυτών και κυρώσεις που επιβλήθηκαν από την κυβέρνηση Τραμπ, εφόσον δεν είναι αντίθετες με τη συμφωνία. Θα παραμείνουν σε ισχύ έως ότου συμμορφωθεί το Ιράν».

Όταν, το 2015, επί προεδρίας Ομπάμα και αντιπροεδρίας Τζο Μπάιντεν, επετεύχθη η συμφωνία ΕΣΣΔ, είχαν αρθεί οι περισσότερες διεθνείς οικονομικές κυρώσεις κατά του Ιράν, με αντάλλαγμα τη δέσμευση των ιρανικών αρχών να μην εμπλουτίσουν ουράνιο σε σημείο που να τους επιτρέπει να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα. Ο Τραμπ, αποσυρόμενος από τη συμφωνία, άσκησε την πολιτική της αφόρητης οικονομικής πίεσης, που κόστισε χιλιάδες ζωές Ιρανών – ειδικά την περίοδο της πανδημίας – και που είχε ως στόχο την επιβολή, στο Ιράν, των όρων που ήθελε να επιβάλλει το Ισραήλ. Ο Τραμπ είχε στενή συνεργασία με την κυβέρνηση Νετανιάχου στο Ισραήλ, και υπήρξαν εκτενή δημοσιεύματα, όταν έχασε τις εκλογές, το Νοέμβριο του 2020, ότι το Ισραήλ τον πίεζε ακόμη και για πόλεμο με το Ιράν.  

Απαντώντας στις αμερικανικές κυρώσεις και την βάρβαρη και σε ξένο έδαφος δολοφονία του στρατηγού Κασέμ Σολεϊμανί, το Ιράν ανακοίνωσε το 2019 την αποδέσμευσή του από τα όρια εμπλουτισμού που είχε θέσει η συμφωνία του ’15.

Ο έμμεσος διάλογος που διεξάγεται στη Βιέννη, έχει ως στόχο την επιστροφή στην συμφωνία, δηλαδή την άρση των κυρώσεων και την επιστροφή του Ιράν στα όρια εμπλουτισμού του 2015. 


Πηγή