Σταύρος Ξαρχάκος (αριστερά) και Κώστας Φέρρης (δεξιά). Πηγή εικόνας
Ένα τραγούδι φτάνει για να μιλήσεις στις καρδιές του κόσμου παντοτινά; Ναι αν μιλάμε για το «Ήτανε μια φορά» σε στίχους του Κώστα Φέρρη και μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου.
Ο Φέρρης, γεννημένος στις 18 Απριλίου 1935 στο Κάιρο της Αιγύπτου, με κυπριακές και λιβανέζικες καταβολές έχει το τραγούδι στο αίμα του. Το έδειξε απ’ το ξεκίνημά του με τη πρώτη ταινία του μικρού μήκους, «Τα ματόκλαδά σου λάμπουν» (1961) και τη μετέπειτα διαδρομή του, με κορωνίδα το «Ρεμπέτικο» (1983).
Μετά την Παρισινή περίοδό του, όπου συνδιαλέγεται με διεθνείς προσωπικότητες του σινεμά και των τεχνών, επιστρέφει στην Ελλάδα το 1972.
Η σειρά προβλήθηκε τον Οκτώβρη του 1973 και μετά από 52 επεισόδια έριξε αυλαία περίπου ένα χρόνο αργότερα. Τρομαχτική η επιτυχία της, λέγεται ότι οδήγησε σε φινάλε τον θρυλικό «Άγνωστο Πόλεμο» που προβάλλονταν στο δεύτερο κρατικό κανάλι, αυτό της ΥΕΝΕΔ. Κρίμα που δεν σώθηκαν, έστω στιγμές της.
Από το 14ο επεισόδιο η σκηνοθεσία πέρασε στα χέρια και τη ματιά του Φέρρη. Όμως, παρά τις κινηματογραφικές δάφνες του, η μεγάλη στιγμή του στην σειρά ήταν αυτή του στιχουργού του τραγουδιού των τίτλων…που ερμήνευσε ο Κρητίκαρος της Ελλάδας, Νίκος Ξυλούρης.
Μέσα στη δικτατορία ο Ψαρονίκος ήταν η φωνή του ελεύθερου τόπου, και παρά τη λογοκρισία, αντάριαζε το μέταλλο του παντού.
«Ήτανε μια φορά» ο τίτλος του τραγουδιού, μ’ αυτό το, «ένα Σαββάτο βράδυ μια Κυριακή,» να έρχεται απ’ τα έγκατα του τραγουδιού της παράδοσης του Μαλακάση κι απ’ τα σπλάχνα του τρόπου του Παπαδιαμάντη.
Το τραγούδι συμπεριλήφθηκε στο δίσκο «Συλλογή» του Ξυλούρη και του Ξαρχάκου που κυκλοφόρησε στη μεταπολίτευση…
Σύμφωνα με την Ουρανία Ξυλούρη: «Το Νίκο τον ξύπνησαν και τον κατέβασαν στο στούντιο χωρίς πρόβες, χωρίς τίποτα, για να ηχογραφήσει. Το έβγαλε με τη μία, είναι αυτή η εκτέλεση που γνωρίζουμε όλοι. Ένα-δυο λαθάκια (π.χ. όταν τραγουδά: κι εμένανε μ’ αφήνεις, αντί “αφήνει - που έχει νόημα βάσει των προηγούμενων στροφών) οφείλονται στην κόπωση. Ο Νίκος τα πρόσεξε αργότερα και ζήτησε από το φίλο και συνεργάτη του να το ξαναηχογραφήσουν. Ο Ξαρχάκος όμως του απάντησε: Όπως το είπες τώρα, δεν πρόκειται να το ξαναπείς».
Και είχε δίκιο!
Μέσα στη δικτατορία ο Ψαρονίκος ήταν η φωνή του ελεύθερου τόπου, και παρά τη λογοκρισία, αντάριαζε το μέταλλο του παντού.
«Ήτανε μια φορά» ο τίτλος του τραγουδιού, μ’ αυτό το, «ένα Σαββάτο βράδυ μια Κυριακή,» να έρχεται απ’ τα έγκατα του τραγουδιού της παράδοσης του Μαλακάση κι απ’ τα σπλάχνα του τρόπου του Παπαδιαμάντη.
Το τραγούδι συμπεριλήφθηκε στο δίσκο «Συλλογή» του Ξυλούρη και του Ξαρχάκου που κυκλοφόρησε στη μεταπολίτευση…
Σύμφωνα με την Ουρανία Ξυλούρη: «Το Νίκο τον ξύπνησαν και τον κατέβασαν στο στούντιο χωρίς πρόβες, χωρίς τίποτα, για να ηχογραφήσει. Το έβγαλε με τη μία, είναι αυτή η εκτέλεση που γνωρίζουμε όλοι. Ένα-δυο λαθάκια (π.χ. όταν τραγουδά: κι εμένανε μ’ αφήνεις, αντί “αφήνει - που έχει νόημα βάσει των προηγούμενων στροφών) οφείλονται στην κόπωση. Ο Νίκος τα πρόσεξε αργότερα και ζήτησε από το φίλο και συνεργάτη του να το ξαναηχογραφήσουν. Ο Ξαρχάκος όμως του απάντησε: Όπως το είπες τώρα, δεν πρόκειται να το ξαναπείς».
Και είχε δίκιο!
Πάμε να το ακούσουμε...
Ἤτανε μιὰ φορὰ, μάτια μου, κι ἕναν καιρό
μιὰ ὄμορφη κυρά, ἀρχόντισσα, νὰ σὲ χαρῶ
Μιὰ μικροπαντρεμένη, κόρη ξανθῇ
τὸν κύρη της προσμένει βράδυ, πρωί
Ἕνα Σαββάτο βράδυ, καλέ, μιὰ Κυριακή
τὸν ἥλιο, τὸ φεγγάρι, καλέ, παρακαλεῖ
Ἥλιε μου, φώτισέ τον, φεγγάρι μου
πᾶνε καὶ μίλησέ του, γιὰ χάρη μου
Γυρίζει κι ἀρμενίζει, καλέ, στὰ πέλαγα
τοὺς πειρατὲς θερίζει, καλέ, καὶ τοὺς χαλᾶ
Στὸν ἥλιο, στὸ φεγγάρι, καὶ στὴ βροχή
καὶ μένανε μ' ἀφήνει, ἔρμη καὶ μοναχή
Γαλέρα ἀνοίχτηκε, μάτια μου, μέσ' τὸ βοριᾶ
στὴ μάχη ρίχτηκε, μάτια μου, καὶ στὸν καυγᾶ
Μέσα σ' ἕνα σινάφι πειρατικό
εἶδα φωτιὰ ν' ἀνάβει καὶ φονικό
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου