Πέμπτη 25 Σεπτεμβρίου 2025
Σύναξη της Παναγίας της Εγκυμονούσης στην Κατερίνη
Στις 25 Σεπτεμβρίου καθιερώθηκε να τιμάται η Παναγία η Εγκυμονούσα, προστάτιδα και φρουρός πάντων των επιτόκων γυναικών και των ατέκνων οικογενειών. Στην εικόνα, η Παναγία είναι έξι μηνών εγκυμονούσα μετά τον κοσμοσωτήριο Ευαγγελισμό της.
Η Παναγία Εγκυμονούσα είναι ένα από τα πλέον σπάνια εικονογραφικά θέματα, γνωστό στη βυζαντινή τέχνη ήδη από τον 11ο αιώνα μ.Χ., όπου το πρότυπο της Παναγίας Βλαχερνίτισσας απεικόνιζε τον Ιησού σε μετάλλιο στο στήθος της Παναγίας, για να δείξει τον ευρισκόμενο στην κοιλιά της Θείο Λόγο. Παρά όμως τη μεγάλη σημασία που αποδίδει η Εκκλησία μας στη μητρότητα μέσω των εορτών της (εορτασμός της συλλήψεως της Αγίας Άννης και του Προδρόμου, του γενεθλίου της Θεοτόκου και του Προδρόμου κλπ) και παρά τον θεματικό συσχετισμό της παράστασης με τον Ακάθιστο Ύμνο, είναι ένα πρότυπο με περιορισμένη διάδοση. Συνεπώς, είναι μία από τις σπάνιες αγιογραφήσεις της Παναγίας. Πρόκειται για εικόνα που παρουσιάζει την Παναγία σε κατάσταση εγκυμοσύνης.
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον
Ηχος ά . Της ερήμου πολίτης
Τον Θεόν απειράνδως, εν γαστρί σου συνέλαβες, και εκυοφόρησας Τούτον Παναγία εν μήτρα σου διο εγκυμονούσαι προς την σύν προστρέχουσι βεβαίαν αρωγήν,ίνα έλθωσιν εις ώρα του τοκετού, αισίως τη δυνάμει σου. Χαίροις Θεοκυήτορ Μαριάμ, χαίροις μητέρων στήριγμα: Χαίροις των κυοφόρων γυναίκων, αντίληψις και στήριγμα.
(Ποίημα Καθηγουμένης Ισηδώρας Μοναχής, Αγιεροθειτίσσης.)
Οπτικοακουστικό Υλικό
Σχετικά κείμενα
Οσία Ευφροσύνη Θυγατέρα Παφνουτίου του Αιγυπτίου
Τὸ θῆλυ κρύπτεις ἀνδρικῶς Εὐφροσύνη,
Καὶ κρυπτὰ τὸν βλέποντα Δεσπότην βλέπεις.
Εἰκάδα Εὐφροσύνη κατὰ πέμπτην πότμον ὑπέστη.
Η Οσία Ευφροσύνη έζησε στα χρόνια του Θεοδοσίου του μικρού (περί το 410 μ.Χ.), ήταν μοναχοκόρη και πολύ πλούσια. Ο πατέρας της Παφνούτιος ήταν ο πλουσιότερος της Αλεξάνδρειας και μαζί με τη σύζυγό του διακρίνονταν για τη θερμή πίστη τους στο Θεό.
Δώδεκα χρονών η Ευφροσύνη έμεινε ορφανή από μητέρα, και ο πατέρας της αφοσιώθηκε ακόμα πιο φιλόστοργα στην επιμέλεια της κόρης του. Όταν η Ευφροσύνη έφθασε στο 18ο έτος της ηλικίας της, ο πατέρας της θέλησε να την παντρέψει με ένα νέο υψηλής κοινωνικής τάξης.
Όμως την ψυχή της Ευφροσύνης είχε καταλάβει ο θείος έρωτας. Ο γάμος και οι κοσμικότητες θα της ήταν εμπόδιο να αφιερωθεί συστηματικά στην ελεημοσύνη και στην υπηρεσία του πλησίον. Γι’ αυτό κάποια μέρα, αφού διαμοίρασε τα υπάρχοντά της στους φτωχούς, έφυγε κρυφά από το σπίτι, και μετά από πολλές περιπέτειες, κατέληξε μεταμφιεσμένη ανδρικά σε κοινόβιο ανδρικό μοναστήρι. Εκεί πήρε το όνομα Σμάραγδος και όλοι οι μοναχοί θαύμαζαν τον πνευματικό της αγώνα και τη διακονία που πρόθυμα πρόσφερε σε όλους.
Έζησε στο μοναστήρι 38 χρόνια. Στο τέλος της ζωής της συναντήθηκε και με τον πατέρα της, όταν και αυτός έγινε μοναχός στο ίδιο μοναστήρι. Έτσι, με τη ζωή της η Ευφροσύνη μας υπενθυμίζει τα λόγια της Αγίας Γραφής, που λένε: «ἀρνησάμενοι τᾶς κοσμικᾶς ἐπιθυμίας σωφρόνως καὶ δικαίως καὶ εὐσεβῶς ζήσωμεν ἐν τῷ νῦν αἰώνι» (Προς Τίτον, Β' 12). Δηλαδή, αφού αρνηθούμε τις επιθυμίες του ματαίου και αμαρτωλού αυτού κόσμου, να ζήσουμε στον παρόντα αιώνα με εγκράτεια στη ζωή μας, με δικαιοσύνη προς τους συνανθρώπους μας και με ευσέβεια προς το Θεό.
Λειτουργικά κείμενα
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος πλ. δ’.
Ἐν σοὶ Μῆτερ ἀκριβῶς διεσώθη τὸ κατ᾽ εἰκόνα· λαβοῦσα γὰρ τὸν σταυρόν, ἠκολούθησας τῷ Χριστῷ, καὶ πράττουσα ἐδίδασκες, ὑπερορᾷν μὲν σαρκός, παρέρχεται γάρ· ἐπιμελεῖσθαι δὲ ψυχῆς, πράγματος ἀθανάτoυ· διὸ καὶ μετὰ Ἀγγέλων συναγάλλεται, Ὁσία Εὐφροσύνη τὸ πνεῦμά σου.
Έτερον Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ὡς παρθένος φρόνιμη καὶ ἀδιάφθορος, κοτηγγυήθης ὁσίως τῷ Ζωοδότῃ Χριστῷ, καὶ προσκαίρων τὴν χλιδὴν ἐμφρόνως ἔλιπες, ὅθεν ἐν μέσω τῶν ἀνδρῶν, ὡς ἀμόλυντος ἀμνάς, ἐξέλαμψας Εὐφροσύνη, καὶ τοῦ Βελίαρ τὰ κέντρα, τὴ πολιτεία σου ἀπήμβλυνας.
Έτερον Ἀπολυτίκιον
Ἐν τῇ ἀσκήσει τὸ θῆλυ ἐκάλυψας, ἐν τῇ κοιμήσει τοὺς πάντας ἐξέπληξας, Εὐφροσύνη ἀνύσασα ἀνδρικῶς, νεᾶνις οὖσα λαμπρά, καὶ ταῖς πρεσβείαις ταῖς σαῖς τῶν κινδύνων ἀπαλλάττεις τοὺς τιμῶντάς σε.
Κοντάκιον
Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Τῆς ἄνω ζωῆς, τυχεῖν ἐπιποθήσασα, τὴν κάτω τρυφήν, σπουδαίως καταλέλοιπας, καὶ σαυτὴν ἀνέμιξας, ἀνάμεσον ἀνδρῶν παναοίδιμε· διὰ Χριστὸν γὰρ τὸν νυμφίον σου, μνηστῆρος προσκαίρου κατεφρόνησας.
Ὁ Οἶκος
Ἐν εὐφροσύνῃ καὶ θυμηδίᾳ, τάς ψυχὰς εὐφρανθέντες, ἀναστῶμεν σπουδῇ ἀκοῦσαι λόγον παράδοξον· ὑπερβαίνει γὰρ ἔννοιαν πᾶσαν τὸ διήγημα τοῦτο καὶ καταπλήττει, ὅτι γυνὴ ἐν μέσῳ ἀνδρῶν καταμένουσα, ἐνίκησε τὸν Βελίαρ, καὶ τὸ πῦρ κατεπάτησε τῶν ἡδονῶν, καὶ οὐκ ἐφλέχθη τὸ σύνολον· τὸν Χριστὸν γὰρ ποθοῦσα ἡ ἄσπιλος, μνηστῆρος προσκαίρου κατεφρόνησε.
Οπτικοακουστικό Υλικό

-
Εν αρχή ην ο πόνος, τούτες τις τρομερές μέρες του φετινού Αυγούστου. Ναι, ο πόνος. Γιατί πριν από κάθε ανάλυση, ακόμα και την εμβριθέστερη...
-
Τίτλοι αρχής (το παρακάτω βίντεο ανέβηκε από το κανάλι bellllllochannel στο Youtube) Μοιάζει...
-
Πηγή εικόνας: i-diadromi.gr Καλήν εσπέραν άρχοντες, αν είναι ορισμός σας, Χριστού τη Θεία γέννηση, να πω στ’ αρχοντικό σας. Χριστός γεννάται...