Το ψηφιδωτό της Θεοτόκου (Βρεφοκρατούσας) στην Αγιά Σοφιά, στην Κωνσταντινούπολη.

Διά τὴν Πόλῐν

Διά τὴν Πόλῐν πολεμήσομεν
Μαρμαρωμένος βασιλεύς ἐστί ὁ δῆμος ὁ ἑλληνικός
Τήν ῥίζᾰν αὐτοῦ εὑρήσει
Αἱ θάλατται, τά Μυστήρια τῆς Ἐλευσῖνος, αἱ ἐκκλησίαι
Τὰ ἄπιστᾰ ὄντα λήψονται τὸ Μέγιστον Φῶς
Περιμένω τὴν στιγμήν διά τὴν Πόλῐν
Διά τὸν Ναόν τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίᾱς

Η Ελλάς Ευγνωμονούσα, Θεόδωρος Βρυζάκης (1858)
Κι όμως δεν πίστεψα
Όρους αντέστρεψα
Είμαι ο Έλληνας που πολεμά
Είπαν πως χάθηκα
Δρόμους μου χάραξαν
Έμεινα μόνος μου κι όμως επέζησα
Έζησα στη φωτιά

Αλέξανδρος (Άλεξ) Παναγή, Στη φωτιά (Eurovision 1995)

Αναγνώστες

Παρασκευή 10 Μαρτίου 2023

Μουσική Παρασκευή ~ Έχε γεια Παναγιά/Έχε γεια, πάντα γεια



«Έχε γεια Παναγιά» ή «Έχε γεια, πάντα γεια;»

Το ομότιτλο με τον δίσκο κομμάτι (Έχε γεια Παναγιά) αποτελεί το σήμα κατατεθέν της παρουσίας της Δόμνας Σαμίου στη δισκογραφία, έχει γνωρίσει νεότερες εκτελέσεις ενώ το έχει χορέψει σε συναυλίες και κέντρα η νεότερη γενιά. Μπορεί στα παραδοσιακά τραγούδια να μην κατοχυρώνεται πρώτη εκτέλεση, αλλά το Έχε γεια Παναγιά είναι προϊόν της προηγηθείσας περί τα παραδοσιακά έξαρσης η οποία παρατηρείται στις αρχές της δεκαετίας του '70.

[...]

Θυμάμαι ότι το Έχε γεια Παναγιά μου το πρωτόπε ο Αχιλλέας Ζαφειρόπουλος, αδελφός μιας καλής μου φίλης που είχα πρωτοσυναντήσει δεκαεπτά - δεκαοκτώ χρονών στην Κωνσταντινούπολη. Μάλιστα, εκ των υστέρων, πριν από ένα-δυο χρόνια, ένας άλλος φίλος μου από την Ίμβρο μου είπε ότι ο στίχος δεν ήταν Έχε γεια Παναγιά αλλά Έχε γεια, πάντα γεια. Κατά πόσον είναι σωστό κι αυτό δεν ξέρω, αλλά δεν είναι η πρώτη φορά που ο ανώνυμος λαός αλλάζει κάτι το οποίο δεν του πάει καλά σ' ένα τραγούδι.


Πηγή



Παραδοσιακό τραγούδι με προέλευση από την Κωνσταντινούπολη. Ο τίτλος συχνά αναφέρεται και ως Έχε γεια πάντα γεια , αλλάπαραμένει ανεπιβεβαίωτος . Αναφέρεται στην Πόλη , οπού τόσοι Έλληνες την λησμονούν από τότε που πέρασε σε ξένη κατοχή .Ταταύλα , Πέραν ,Γεντί Κουλέ , Θεραπειά , Νιχώρι είναι συνοικίες της Κωνσταντινούπολης που υπάρχουν ακόμη και σήμερα .


Πηγή


Η μεγάλη χαρά που προκάλεσε η ανακατάληψη της απελευθέρωσης της Κωνσταντινούπολης από το 1918 έως το 1923, καταγράφεται στην αναφορά που κάνει το παραδοσιακό τραγούδι “Έχε γεια”.

“Στο Γαλατά ψιλή βροχή και στα Tαταύλα μπόρα
βασίλισσα των κοριτσιών είναι η μαυροφόρα
.”

Αυτή η μαυροφόρα δεν είναι αποκλειστικά η Παναγιά αλλά και η ίδια η Κωνσταντινούπολη που παραμένει υπό τουρκική κατοχή.

“Έχε γεια, πάντα γεια, τα μιλήσαμε
όνειρο ήτανε, τα λησμονήσαμε”

Και όχι έχε γεια, Παναγιά…

“Στο Γαλατά θα πιω κρασί στο Πέρα θα μεθύσω και μες απ’ το Γεντί Κουλέ κοπέλα θα αγαπήσω.”

“Γεντί Κουλέ και Θαραπιά, Tαταύλα και Nιχώρι
αυτά τα τέσσερα χωριά ‘μορφαίνουνε την Πόλη.”

Κι εδώ γίνεται αναφορά στα κορίτσια.Έτσι το παραδοσιακό τραγούδι θυμάται εκείνη την περίοδο, που πολλοί ξέχασαν.



Ποια εκδοχή σας αρέσει περισσότερο;




Στο Γαλατά ψιλή βροχή
και στα Ταταύλα μπόρα
βασίλισσα των κοριτσιών
είναι η Μαυροφόρα.

Έχε γεια Παναγιά, τα μιλήσαμε
όνειρο ήτανε, τα λησμονήσαμε.

Στο Γαλατά θα πιω κρασί
στο Πέρα θα μεθύσω
και μέσα απ' το Γεντί Κουλέ
κοπέλα θ' αγαπήσω.

Γεντί Κουλέ και Θαραπιά, Ταταύλα και Νιχώρι
αυτά τα τέσσερα χωριά ’μορφαίνουνε την Πόλη.
 *(δεν αναφέρεται στο βίντεο)

Έχε γεια Παναγιά, τα μιλήσαμε
όνειρο ήτανε, τα λησμονήσαμε.

Έχε γεια Παναγιά, τα μιλήσαμε
όνειρο ήτανε, τα λησμονήσαμε.


Άγαλμα του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στην Πλατεία Μητροπόλεως, στην Αθήνα.

ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ